dinsdag 24 februari 2009

Probleemloze koe

Verbetering van diergezondheid en dierwelzijn, dat is volgens mij de grootste uitdaging voor de melkveehouderij het komende decennium. Niet omdat het zo slecht gaat, maar omdat er nog veel te verbeteren valt. Qua klauwgezondheid, uiergezondheid en vruchtbaarheid hebben we de afgelopen 30 jaar weinig of geen vooruitgang geboekt. De gemiddelde levensduur is nog steeds te kort en de gemiddelde levensproductie (dus) te laag. Niet alleen voor de koe is hier nog veel te winnen, ook voor de portemonnee van haar eigenaar.
De tweede reden voor verbetering is dat de sector steeds kritischer beoordeeld wordt. Groter noodzaakt tot beter. Wat bij een bedrijf van 70 koeien nog geen punt van discussie is, wordt op een bedrijf van 700 koeien als probleem gezien. Exploiteren van dieren voor een economisch doel, komt emotioneel steeds verder van de doorsnee Nederlander af te staan. Die bewoont inmiddels het topje van Maslovs pyramide (zie wikipedia) en is gericht op zingeving en zelfontplooiing. Zo’n Nederlander beleeft de relatie met dieren heel anders dan zijn voorouder die zich nog druk maakte om ‘brood op de plank’. Biologen en filosofen vinden het ook steeds lastiger om het verschil tussen mens en dier exact te duiden. Je kunt het onzin vinden, maar dit is de tijd waarin we leven.
De boer en de nieuwe Nederlander delen een droom, die van de probleemloze, zorgeloze, altijd blije koe. In de 10 jaar dat ik verantwoordelijk was voor 80 melkkoeien, droomde ik daar in elk geval wel van. Het managen van de diergezondheid vond ik het lastigste onderdeel van mijn taak. Het is zelden of nooit optimaal. Oorzaak en gevolg zijn vaak een raadsel. Periodes met problemen overvallen je.
Daarom ben ik enthousiast over ons project Weerbaar Vee. Na meer dan twee jaar duwen en trekken lijkt het project eindelijk van de grond te komen. We willen een wetenschappelijke hypothese toetsen die stelt dat je het niveau van natuurlijke weerstand van de koe objectief kunt meten. Wanneer dat niveau afneemt, neemt de bevattelijkheid voor aandoeningen en stoornissen toe. Door managementmaatregelen zoals, voeding, verzorging en huisvesting kunnen we dat weerstandsniveau beïnvloeden. De effectiviteit van deze maatregelen wordt dan meetbaar nog voordat er problemen zijn ontstaan. Als dit lukt, hebben we een preventief navigatiemiddel voor diergezondheid in handen. Dat lijkt me ideaal. De probleemloze koe als vertrekpunt voor bedrijfsinrichting en bedrijfsvoering. Oogst: maatschappelijke waardering, een lagere kostprijs en veel meer werkplezier.

Carel de Vries
projectmanager Courage